การเกิด ผด ผื่น คัน เป็นการแสดงออกถึงภาวะผิดปกติของร่างกาย ตามหลักการแพทย์แผนไทย ซึ่งมีหลักการว่าร่างกายของมนุษย์ประกอบด้วยธาตุทั้งสี่ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ เมื่อธาตุใดธาตุหนึ่งทำงานผิดปกติหรือถูกกระทบจากปัจจัยต่างๆ เช่น อาหาร สภาพแวดล้อม ฤดูกาล จนเสียสมดุล ร่างกายก็จะเกิดการเจ็บป่วยขึ้นได้ ซึ่งการเกิดผดผื่นคันก็นับเป็นความเจ็บป่วยทางกายชนิดหนึ่ง

ผด ผื่น คัน เกิดจากการที่ร่างกายปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมไม่ได้ โดยเฉพาะเมื่อเราอยู่ในสถานที่ที่มีอากาศเย็นและออกไปเจอกับอากาศที่ร้อนจัดกะทันหัน ส่งผลให้ร่างกายปรับตัวไม่ทัน ทำให้เกิดเหงื่อปริมาณมากอุดตันรูขุมขน จึงทำให้เกิดผดผื่นคันขึ้นได้ตามข้อพับ หรือตามบริเวณที่อับชื้นต่างๆ ของร่างกาย โดยมีลักษณะเป็นตุ่มน้ำใสๆ แตกง่าย และอาจมีอาการคันเล็กน้อย

สมุนไพร แก้ ผด ผื่น คัน

สมุนไพรไทยที่ช่วยรักษาอาการผดผื่นคันนั้นมีจำนวนไม่น้อย ไม่ว่าจะเป็น พลู ว่านหางจระเข้ แตงกวา ตำลึง กล้วย ขมิ้นชัน เป็นต้น โดยมีวิธีการเตรียมและนำไปใช้ง่ายๆ ได้ด้วยตัวเอง ดังนี้

1. พลู ในใบจะมีน้ำมันหอมระเหยที่มีสรรพคุณแก้ผื่นคันภูมิแพ้หรือลมพิษได้ดี โดยนำใบมาขยี้แล้วเอาน้ำมาทาตามรอยผื่นจะแก้คันได้ดี หากใช้เหล้าขาวเป็นตัวทำละลายก็จะทำให้ได้น้ำมันหอมระเหยที่มากขึ้นและมีประสิทธิภาพดีขึ้น

2. ว่านหางจระเข้ กาบใบจะมีสารที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวหนังได้ดีมาก โดยนำว่านหางจระเข้มาปอกเปลือกสีเขียวออกแล้วล้างยางสีเหลืองออกให้สะอาด จากนั้นนำเนื้อวุ้นข้างในมาฝานบางๆ แล้วทาหรือโปะลงบนผิวหนัง เช้า-เย็น

3. แตงกวา มีสารที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว นำมาฝานบางๆ แล้วทาหรือโปะทิ้งไว้บนผิวหนังสักครู่ นอกจากจะให้ความชุ่มชื้นแล้ว อาการคันก็จะเบาบางลงด้วย

4. ตำลึง นำใบมาต้มเอาน้ำอาบหรือคั้นน้ำทาแก้ผื่นคัน นอกจากใบตำลึงแล้ว ลูกตำลึงดิบที่เป็นสีเขียวก็มีสารที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวและมีสารที่ช่วยรักษาการอักเสบของผิวหนังได้อีกด้วย

5. กล้วย เปลือกของกล้วยสุกด้านในสามารถนำมาทาบริเวณที่เป็นผื่นคัน เพื่อให้ความชุ่มชื้นและลดอาการคันได้ดี

6. ขมิ้นชัน นำเหง้ามาฝนกับน้ำต้มสุกแล้วทาลงบนบริเวณผิวหนังที่เป็นผื่นคัน

บางครั้งการ รักษาอาการ ผด ผื่น คัน ด้วยยาแผนปัจจุบันอาจเกิดผลข้างเคียงได้โดยที่เราไม่รู้ตัว แต่จะเห็นได้ว่าการใช้สมุนไพรไทยในการรักษานั้น นอกจากตัวอย่างสมุนไพรไทยที่ยกมาข้างต้นจะหาได้ไม่ยากแล้ว ก็ยังมีวิธีการเตรียมและนำไปใช้ที่ไม่ยุ่งยากเลย ทั้งยังไม่ต้องสิ้นเปลืองเงินทองหรือกังวลถึงผลลัพธ์อื่นๆ ที่ไม่คาดคิดอีกด้วย

บทความโดย

พท.ว. ทยิดา ไทยถาวร

ผู้อำนวยการคลินิกการแพทย์แผนไทยวัดทินกรนิมิต